Η φύση των γεγονότων
Η φράση “ας μείνουμε με τα γεγονότα” περιγράφει με λέξεις μια τεράστια σοφία. Υπάρχει μεγάλη σύγχυση γύρω από το τι είναι ένα γεγονός.. και πολύ μεγάλη σύγχυση γύρω από το τι σημαίνει “να μείνω με τα γεγονότα”. Στο παρόν ιστολόγιο η λέξη “γεγονός” χρησιμοποιείται αντί του περιφραστικού “αυτό που είναι”, αυτό που συμβαίνει τώρα.
Υπάρχει το γεγονός του δένδρου που στέκεται ακίνητο, καθώς περπατώ μπροστά του.. υπάρχει το γεγονός της καχυποψίας απέναντι σε ένα φίλο μου.. το γεγονός ότι η γάτα μου πέθανε. Υπάρχει το γεγονός μιας φραστικής επίθεσης ενός φίλου. Το γεγονός της σκέψης ότι η φίλη μου είναι ανασφαλής. Όλα τα γεγονότα έχουν την ποιότητα του ψευδούς, του μερικού, ανεξάρτητα αν το γεγονός έχει να κάνει με ένα “φυσικό” αντικείμενο ή μια σκέψη. Δεν υπάρχουν εξαιρετικά γεγονότα και ασήμαντα γεγονότα, δεν υπάρχουν όμορφα και άσχημα γεγονότα.. υπάρχουν απλώς γεγονότα.
Ποια είναι όμως η σχέση μας με τα γεγονότα; Τι συμβαίνει όταν ένα γεγονός ξεδιπλώνεται μπροστά μας;
Η Φυγή και η Ταύτιση με τα γεγονότα
Αυτό που συνήθως κάνουμε είναι να αντιδρούμε διανοητικά.. o X εκτοξεύει μια ειρωνική ατάκα εναντίον μου και η διάνοιά μου μπαίνει αμέσως σε δράση.. ακόμη και αν δεν καταφερθώ λεκτικά εναντίον του, διάφορες λέξεις/σκέψεις πλημμυρίζουν το μυαλό μου όπως “ποιος νομίζει ότι είναι αυτός και είναι τόσο ειρωνικός” ή “δεν βλέπει τα χάλια του, μόνο ειρωνεύεται και μένα”.. αμέσως έχει συντελεστεί μια φυγή από το γεγονός της ειρωνικής επίθεσης.. η φυγή από το γεγονός έχει δημιουργήσει ένα καινούριο γεγονός όπως αυτό της πεποίθησής μου ότι “ο X είναι ειρωνικός” ή της σκέψης ότι “από εδώ και πέρα θα τον αποφεύγω”.. αν δεν μείνω ούτε σε αυτό το καινούριο γεγονός, θα ξεπεταχτούν και πάλι νέα γεγονότα, με τελείως απρόβλεπτο τρόπο, όπως το σκάλισμα μιας παλιάς ανάμνησης κοκ.
Έτσι όταν συμβαίνει ένα γεγονός, η διάνοια, η εμπειρία, η μνήμη, παρεισφρέει μέσω διανοητικών αντιδράσεων (αποδοχή, ερμηνεία, σύγκριση, ανάλυση, επεξεργασία κοκ) και καταστρέφει την δυνατότητα να μείνουμε με αυτό το γεγονός, προκαλώντας φυγή (δεν θέλω να το σκέφτομαι, ας προσπαθήσω να το αποφύγω) ή ταύτιση με αυτό (δεν μπορώ να το βγάλω απο΄το μυαλό μου, το σκέφτομαι συνέχεια).. η φυγή/ταύτιση γεννάει μια αλυσίδα νέων γεγονότων, όπου σπαταλιέται τεράστια ποσότητα ενέργειας (δείτε πόσο εξουθενωτικό είναι να χάνεται κάποιος στον λαβύρινθο των σκέψεων). Έτσι μια και συνέχεια διαφεύγουμε ή ταυτιζόμαστε/χωνόμαστε μέσα στα γεγονότα, χάνεται η δυνατότητα να μείνουμε ακίνητοι απέναντί τους, να τα παρατηρήσουμε και να τα κατανοήσουμε.. και τότε αυτά αφήνουν τα δικά τους σημάδια στη συνείδησή μας, που με το πέρασμα των χρόνων συσσωρεύονται και γίνονται ένα βαρύ, αβάσταχτο φορτίο.
.. και η υπέρβασή τους
Τώρα τι συμβαίνει όταν μείνουμε ακίνητοι με τα γεγονότα; Όταν καμία κριτική, ανάλυση, επεξεργασία, σύγκριση δεν γίνει; Τότε δεν ξεπηδά καμία δεύτερη σκέψη σε σχέση με το γεγονός.. υπάρχει το γεγονός της ειρωνικής επίθεσης και εκεί όλα σταματούν. Και τότε, συμβαίνει αυτό το εξαιρετικό πράγμα.. το γεγονός είναι απέναντί μου (δεν είμαι πια χωμένος μέσα του, ούτε έχω γυρίσει την πλάτη μου σε αυτό τρέχοντας μακριά του), το παρατηρώ ήρεμα, αποστασιοποιημένα, σιωπηλά και ξεδιπλώνεται μια βαθιά κατανόησή του.. και τότε το γεγονός εξατμίζεται, υπάρχει υπέρβασή του.. και τα γεγονότα δεν αφήνουν κανένα σημάδι στη συνείδησή μας, κανένα φορτίο.. έτσι το γεγονός της ειρωνικής επίθεσης δεν καταγράφεται στη συνείδησή μου, ούτε τα παρεπόμενά του, οπότε την επόμενη μέρα θα δω πάλι τον Χ (του παραδείγματος) με καινούρια, αγνά μάτια.