Η ατομική και η κρατική ευθύνη
0
0
Έγινε πολύς λόγος τούτες τις μέρες για την ατομική ευθύνη και την κρατική ευθύνη. Δεν υπάρχει στ αλήθεια κρατική ευθύνη. Δεν υπάρχει κάπου σε ένα μέρος ένα πλάσμα που λέγεται “κράτος” και αυτό το πλάσμα έχει μια ευθύνη, αντίστοιχη με αυτή που έχω εγώ, το άτομο. Και οι άλλοι άνθρωποι σαν εμένανε έχουν και αυτοί την δική τους ατομική ευθύνη. Έτσι όπως εγώ έχω ευθύνη να ταϊζω το Ζάχο, υπάρχουν κάποιοι που βρίσκονται σε “κρατικές θέσεις” και έχουν ευθύνη να υπογράφουν διατάγματα και νομοθετήματα και δεν ξέρω εγώ τι άλλο. Αυτοί οι άνθρωποι ανταποκρινόμενοι επαρκώς ή όχι στις ευθύνες τους αποφασίζουν για τον αν πχ θα γίνονται τεστ δειγματοληπτικά ή όχι, αποφασίζουν για να δωθούν επιδόματα ή να ενισχυθούν επιχειρήσεις ή για το πότε θα αρθεί ένας περιορισμός. Δεν υπηρξε λοιπόν ποτε ένα πλάσμα που λέγεται “κράτος” και το οποίο έχεις συγκεκριμένες ευθύνες και πράττει κάπως. Άνθρωποι είναι όλοι, με μια ευθύνη, να ανταποκριθούν στις αναγκαιότητες της στιγμής.
Τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο μπερδεμένα, διότι σαν να μη φτάνει που εφευρίσκουμε αυτό το “κράτος” και ρίχνουμε τις τσατίλες μας πάνω του, εφευρίσκουμε και το ιδανικό της ατομικής ευθύνης. Αντί να κοιτάξουμε τι συμβαίνει αυτή ακριβώς τη στιγμή και να ανταποκριθούμε αναλόγως (response – εξ ου και responsibility που στα ελληνικά μεταφράζεται ως “υπεύθυνότητα”), φτιάχνουμε αρτηριοσκληρωτικά, στατικά, παγιωμένα ιδανικά υπευθυνότητας και προσπαθούμε να λειτουργούμε σύμφωνα με αυτά. Αντί να δω τι συμβαίνει τώρα και να πράξω αναλόγως, ανατρέχω στα ιδανικά μου, στις αξίες μου, στις ιδέες μου (που μπορεί να διαμορφώθηκαν πριν 20 χρόνια ή χτες) και προσπαθώ να πράξω ανάλογα με αυτά. Έτσι χάνεται η επαφή με την στιγμή ετούτη, τις αναγκαιότητές της και μοιραία προκύπτει όλη αυτή η σύγχυση.
Πχ αν δεχτώ το ιδανικό “κάθομαι στο σπίτι και δεν βγαίνω για κανένα λόγο έξω για το καλο της ανθρωπότητας” και δρω σύμφωνα με αυτό, θα δω μια υπέροχη μέρα να ανατείλει και ενώ θα φλέγομαι από λαχτάρα να κάνω μια βόλτα έξω – κάτι τελείως ακίνδυνο σε ένα έρημο δρόμο – θα προτάξω αυτό το χαζό ιδανικό μου και θα πω “οοοοχι δεν βγαίνουμε έξω, δεν είναι υπεύθυνο” και πάει η όμορφη βόλτα. Ή αν πχ κουβαλάω μια ιδεά όπως “οι μπάτσοι είναι βλάκες, αν με δουν θα με γράψουν σίγουρα, ας κάτσω μέσα” – ειρήσθω εν παρόδω, ποτέ δεν με έχουν σταματήσει αστυνομικοί, όλο αυτό το διάστημα, στις μοναχικές μου βόλτες, αν και με έχουν συναντήσει πολλές φορές – και πάλι θα χάσω την όμορφη βόλτα στον ήλιο πιθανώς χωρίς λόγο. Η υπευθυνότητά μου, η ικανότητά μου να ανταποκρίνομαι στα δεδομένα της στιγμής σε μια τέτοια περίπτωση αποδεικνύεται φρικτά ανεπαρκής.
Η υπευθυνότητα αξιακής φύσεως κάθε άλλο παρά αληθινή υπευθυνότητα είναι.
