Ας ερευνήσουμε ένα υποθετικό παράδειγμα:
Κάθομαι σε ενα τραπέζι με τον Χ και μιλαμε. Ο Χ είναι ανέκφραστος και κάνει μια αχρωμάτιστη συναισθηματικά δήλωση. Ο Χ, η έκφραση του προσώπου του και η δήλωσή του είναι εκείνη τη στιγμή το αντικείμενο της εμπειρίας μου. Και μετά τη δήλωσή του εγώ σκέφτομαι ότι ο Χ παραμένει ανέκφραστος ενώ μέσα του βράζει από το θυμό τον οποίον κρύβει.
Όταν είμαι ήσυχος και η προσοχή μου αναπαύεται δεν διακρίνω κανένα αντικείμενο (υλικό αντικείμενο ή πχ μια σκέψη ή ένα συναίσθημα). Για να εμφανιστεί ένα αντικείμενο χρειάζεται η προσοχή μου να εστιάσει κάπου (δοκιμάστε το). Μετά από λίγο το αντικείμενο σβήνει.
Έγινε πολύς λόγος τούτες τις μέρες για την ατομική ευθύνη και την κρατική ευθύνη. Δεν υπάρχει στ αλήθεια κρατική ευθύνη. Δεν υπάρχει κάπου σε ένα μέρος ένα πλάσμα που λέγεται "κράτος" και αυτό το πλάσμα έχει μια ευθύνη, αντίστοιχη με αυτή που έχω εγώ, το...
Η μνήμη ως εργαλείο για να εξετάσουμε τα περασμένα και να καταλήξουμε σε κάποιο συμπέρασμα είναι εξαιρετικά αναξιόπιστο στοιχείο. Η μνήμη δεν καταγράφει ένα γεγονός αλλά μόνο την εντύπωσή μας σε σχέση με το γεγονός. Έστω ότι κοιτάξω ένα δένδρο από μια οπτική γωνία και ο...
Τελειώσαμε δουλειές στον κήπο. Κουράστηκα. Ξαπλώνω στο κρεβάτι. Η ευχαρίστηση που προκύπτει είναι άμεση, πηγαιά, αβίαστη και αδιαπραγμάτευτη. Υπάρχει μια ευχαρίστηση που προκύπτει ως φυσικό by product της ικανοποιησης φυσικών αναγκών. Κρυώνω και κάθομαι στον ήλιο και η ζεστασια με γεμίζει ευχαρίστηση. Διψάω, πίνω νερό και αμέσως υπάρχει ευχαρίστηση κοκ. Φαίνεται αυτή την ευχαρίστηση να την παραβλέπουμε κατάφορα, διότι αναζητούμε συνήθως την ευχαρίστηση που έχει χαραχθεί στο μυαλό μας ως απολαυστική.
Πολύ σπάνια γράφω κάτι με πρακτική σημασία, κάτι που να έχει κάποιο πρακτικό σκοπό. Σήμερις είναι μια από αυτές τις φορές. Χωρίς χρονοτριβές, θέλω να πω ότι σε αυτή την επείγουσα κατάσταση με τον κορωνοϊό είναι ξεκάθαρο τι πρέπει να κάνω, χωρίς να χρειάζεται να είμαι αυθεντία στην επιδημιολογία ή κάποιου άλλου είδους αυθεντία.
Διαβάζω ένα άρθρο που αναπαράχθηκε παρα πολύ χτες, από την εφημερίδα των συντακτών με τίτλο ¨Σε αυτό τον πόλεμο ποιος είναι ο εχθρός μας” που είναι τελείως ενδεικτικό του κλίματος. Όλοι ψάχνουν για έναν εχθρό. Η εφημερίδα των συντακτών θεωρεί ότι εχθρός μας “είναι οι δυνάμεις του πολέμου, οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή Ενωση, η ολιγαρχία του πλούτου σε Ελλάδα και Τουρκία και οι πολιτικοί υπηρέτες της”. Πολλοί άλλοι πριν από αυτούς είχαν διαφορετικές απόψεις. Για άλλους εχθρός είναι ο Ερντογάν. Για άλλους οι Τούρκοι. Για άλλους μετανάστες, για άλλους τα ΜΑΤ, για άλλους τα ΜΜΕ, για άλλους ο Τσίπρας, για άλλους ο Μητσοτάκης, για άλλους η Χρυσή Αυγή, για άλλους οι Αλληλέγγυοι, για άλλους το Χρήμα, ο Καπιταλισμός, ο Κομμουνισμός, ο Φασισμός, τα κλειστά σύνορα. Υπάρχουν ακόμη άπειρες εκδοχές, άπειρες απόψεις.
Όταν αντιμετωπίζω ένα πρακτικό ζήτημα, που συμβαίνει τώρα, χρειάζεται να δράσω. Μπορεί μάλιστα να χρειαστεί να χρησιμοποίησω και το κόνσεπτ του Χρόνου για να λύσω αυτό το ζήτημα. Πχ αν σκοπεύω να φυτέψω πατάτες, θα φροντίσω να τις σπειρω την κατάλληλη εποχή, θα φροντίσω να τις ποτίζω μέρα παρά μέρα κοκ. Ή μπορεί να μην χρειαστεί να χρησιμοποίησω το κόνσεπτ του χρόνου, πχ όταν δω ένα φίδι, το βάζω εκείνη τη στιγμή στα πόδια και το ζήτημα λύθηκε.
Συνήθως οι σκέψεις φαντάζουν σαν ενα συνοθύλευμα όπου το τέλος μιας σκεψης και η αρχή της επόμενης δεν μπορεί καλά καλά να διακριθεί. Παρόλο που μόνο μια σκεψη μπορεί να συμβαινει μια συγκεκριμένη στιγμή, στην περίπτωση της φλυαρίας, που είναι πολύ οικεία στην καθημερινότητά μου, υπάρχει αυτή η εντύπωση οτι πολλές σκεψεις συμβαινουν ταυτόχρονα. Και την ίδια στιγμή νιώθω αυτές τις σκέψεις σαν να είναι θολές, σαν να ξέρω ότι σκέφτομαι κάτι αλλά όχι ξεκάθαρα τι σκέφτομαι. Μοιάζει πολύ σαν κάτι να συμβαινει στο … παρασκήνιο.
Σας έγραφα τις προαλλες ότι έκανα μια δοκιμή καθώς εκανα ζέσταμα για την γυμναστική μου, όπου άρχισα να σκεφτομαι κάπως ηθελημενα, τη μια μετά την άλλη, διάφορες σκέψεις που κανονικα με τρομάζουν. Παρατήρησα ότι αυτη η “μηχανικη” εκδήλωση των σκεψεων δεν έφερε την παραμικρη συναισθηματικη απόκριση. Αναρωτιόμουν γιατί.