Τι είναι η Επίγνωση
Γινεται συνέχεια λόγος για επίγνωση, για παρατήρηση, αυτές οι λέξεις χρησιμοποιούνται συνέχεια από ανθρώπους που θέλουν να εξελιχθούν πνευματικά και συχνά αυτές οι λέξεις γίνονται αντικείμενο κακομεταχείρισης.
Γινεται συνέχεια λόγος για επίγνωση, για παρατήρηση, αυτές οι λέξεις χρησιμοποιούνται συνέχεια από ανθρώπους που θέλουν να εξελιχθούν πνευματικά και συχνά αυτές οι λέξεις γίνονται αντικείμενο κακομεταχείρισης.
Σε πάρα πολλές συζητήσεις εξετάζουμε με φίλους αν είναι δυνατόν να μην εμφανιστεί μέσα στο μυαλό μας ούτε μια λέξη για αυτό το οποίο βιώνουμε, για μια εμπειρία, την στιγμή που συμβαίνει. Η συζήτηση αυτή συχνά μου φέρνει στο νου ένα απλό ερώτημα: μπορώ να δω ένα δένδρο χωρίς σχηματιστεί καμία λέξη (μέσα στο κεφάλι μου) σε σχέση με αυτό.. καμία λέξη όπως “α είναι μια αμυγδαλιά” ή “πόσο όμορφα είναι τα άνθη του” ή “τι άρωμα είναι αυτό”;
Η βαρεμάρα συναντιέται σε κάθε έκφανση της ζωής μας και μοιάζει να την δηλητηριάζει σε βάθος. Συναντάς τη βαρεμάρα στη δουλειά, στις φιλικές και στις ερωτικές σχέσεις, την συναντάς όταν μετακινείσαι, όταν κάθεσαι ακίνητος. Η βαρεμάρα είναι παντού και κάνει την ζωή να φαντάζει μουντή, αδιάφορη. Αυτό το αδιαμφισβήτητο γεγονός αντιμετωπίζεται με τεράστια ελαφρότητα, δεν είναι έτσι; Αποδεχόμαστε την βαρεμάρα σαν κάτι φυσικό, αναπόφευκτο και την υπομένουμε με δυσαρέσκεια εκτός αν υπάρχει η δυνατότητα να της ξεφύγουμε. Αυτή είναι η συνηθισμένη, άκρως μηχανική αντίδραση στο πρόβλημα της βαρεμάρας.
Σήμερις παρατήρησα κάτι πολύ σημαντικό με αφορμή τα προσφυγικά.. παρατήρησα πόσο πιο νωθρή γίνεται μερικές φορές η δράση μου, πόσο πιο μηχανική, σε σχέση με εκείνες τις πρώτες μέρες (πριν ένα χρόνο) που τους πρωτοείδαμε στο Δημοτικό Πάρκο της Χϊου. Εκείνες τις μέρες οι πρόσφυγες ήταν δίπλα μας, τους νιώθαμε, τους βλέπαμε, η καρδιά μας δενόταν κόμπος. Αυτό το άμεσο βλέπειν έφερνε μεγάλη χαρά στο να τους περιποιείσαι, να τους πηγαίνεις φαγητό, να τους βρίσκεις ρούχα κοκ. Αυτή η χαρά, η ανάλαφρη αίσθηση δεν γινόταν αντιληπτή μόνο σε μένα αλλά και σε πολλούς αλληλέγγυους. Μετά άρχισαν να τους μεταφέρουν σε μέρη άλλα, όχι τόσο κοντά στην κοινή θέα. Νομίζω ότι η χαρά χάθηκε, η πηγαιότητα και ο αυθορμητισμός πήγε περίπατο, νομίζω ότι άρχισε πια να λειτουργεί η ιδέα ότι θα έπρεπε να σταθούμε αλληλέγγυοι σε αυτούς, ότι αυτό είναι το πρέπον, το σωστό, ή με πιο ομορφα λόγια, αυτό είναι το ανθρώπινο.
Ένας κύριος είπε: Η σκέψη έχει δημιουργήσει το πρόβλημα και η σκέψη προσπαθεί να το λύσει. Και αυτό είναι αδύνατο να συμβεί. Ένας άλλος κύριος είπε: Δεν μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματα μας με τον ίδιο τρόπο που τα δημιουργήσαμε. Ένας άλλος είπε: Εγώ είμαι ο κόσμος και ο κόσμος είμαι εγώ.
H κάθε δραστηριότητα του ανθρώπου έχει ως κινητήρια δύναμη συνήθως την Επιθυμία και την Συνήθεια. Για την Επιθυμία μιλήσαμε εδώ. Η Συνήθεια έχει παρόμοια στοιχεία με την Επιθυμία.. το πιο σημαντικό από αυτά είναι ότι και αυτή χρειάζεται το Χρόνο για να υπάρξει, χρειάζεται το Παρελθόν και το Μέλλον.. χωρίς αυτά δεν στοιχειοθετείται Συνήθεια (όπως ούτε και Επιθυμία). Μπορούμε μάλιστα να πούμε ότι η Συνήθεια είναι Χρόνος, η Επιθυμία είναι Χρόνος. Έτσι ο άνθρωπος ξεκινάει την ημέρα του και το πρώτο πράγμα που θα κοιτάξει είναι να αρχίσει να δρα σύμφωνα με την Επιθυμία και την Συνήθεια (ή κάποια άλλη παρεμφερή εκδοχή του Χρόνου).
Κάποιος προσπαθεί να αντιμετωπίσει τα ερωτήματα της Ζωής με τρόπο διανοητικό. Προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις, να καταλάβει τον πόνο, την θλίψη, την απόλαυση, τη χαρά, την επιθυμία, με το μυαλό του. Προσπαθεί να βρει αποδείξεις, να βρει στέρεους συλλογισμούς και επιχειρήματα. Αλλά δεν ικανοποιείται, γιατί αυτό που θα βρει δεν θα είναι ποτέ αρκετό.
Ο γράφοντας παρατήρησε κάτι πολύ περίεργο και συνάμα ίσως αστείο. Παρατήρησε ότι κάθε φορά που βλέπει μια όμορφη, σύμφωνα με τα “κριτήριά” του, κοπέλα, υπάρχει μια πολύ καλά κρυμμένη αίσθηση έλλειψης, ανάγκης, λαχτάρας, μια αίσθηση ότι θέλει κάτι από αυτήν, ένα βλέμμα, ένα άγγιγμα, μια επιβεβαίωση.. Αυτό κρυβόταν επιμελώς και χρειάστηκε πολύ προσοχή για να γίνει αντιληπτό.
Ο ανθρώπινος νους, έχει την ικανότητα της ανάλυσης, την ικανότητα του κατακερματισμού. Ο ανθρωπος κατακερματίζει την ζωή σε κομματάκια, μικρές ή μεγάλες προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσει. Έτσι προκύπτει μια πρόκληση και ο άνθρωπος ασχολείται ξεχωριστά με αυτή, την αναλύει και προσπαθεί να βρει λύσεις. . Σε ένα επίπεδο αυτή η ικανότητα φαίνεται να είναι πολύ χρήσιμη. Με αυτό τον τρόπο ο νους καταφέρνει και τα βγάζει πέρα με διάφορα πρακτικά θέματα, που έχουν να κάνουν ακόμη και με την φυσική επιβίωση του σώματος (μπορεί να ανάψει φωτιά, να μαγειρέψει, να καλλιεργήσει τη γη, να αποφύγει το έντονο κρύο ή ένα γκρεμό κοκ). Για τα υπόλοιπα θέματα, (αν μπορούμε να τα ονομάσουμε, έχοντας επίγνωση την περιορισμένη φύση των λέξεων), τα ψυχολογικά, φαίνεται ότι αυτή η ικανότητα λειτουργεί καταστροφικά.
Παρατηρήθηκε σε ανύποπτο χρόνο ότι ο γράφοντας για πολλά χρόνια δεν έχει κάνει σκέψεις ζήλιας σε σχέση με την σύντροφό του. Δεν υπάρχουν καν σκέψεις ότι η σύντροφός του είναι πίστη ή ότι δεν είναι πιστή. Επίσης παρατηρήθηκε ότι τώρα, αν τυχών δοκιμάσει (για τον πειραματισμό του πράγματος) τέτοιες σκέψεις, αμέσως η ζήλια εδραιώνεται (ακόμη και αν η σκέψη του καταλήγει ότι η σύντροφός του είναι πιστή). Φαίνεται ότι το χαρακτηριστικό της ζήλιας δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τις ανάλογες σκέψεις.